089 - Watertoren Noord
Omdat de gemeente er zelf geen brood in zag, ontstond in 1880 de particuliere NV De Groninger Waterleiding. De eerste watertoren van de NV stond tot de sloop in 1970 bij het Sterrebos. Om het Academisch Ziekenhuis en de bevolking in de nieuwe noordelijke stadsuitbreidingen goed te kunnen bedienen, werd begin twintigste eeuw besloten tot een tweede toren. Ondertussen had de gemeente enkele vergeefse pogingen gedaan de NV over te nemen. Uiteindelijk deed B&W de gemeenteraad het voorstel tot de oprichting van een eigen waterbedrijf, uitgerekend op de dag dat de NV een bouwvergunning aanvroeg voor de Watertoren Noord.
De 45 meter hoge watertoren werd in 1907-’08 gebouwd door de Braunschweiger firma A. Wilke & Co., vermoedelijk naar een ontwerp van de Bremer C. Francke. Het was de eerste Nederlandse watertoren met een open stalen onderbouw. De gemeente begon de NV steeds meer tegen te werken en bouwde in 1911-’12 een eigen, hogere en massieve toren aan de Hofstede de Grootkade. Het werd het begin van een langdurig juridisch steekspel tussen beide waterleidingbedrijven dat pas in 1918 werd beslecht en toen resulteerde in één, gemeentelijk, waterleidingbedrijf met twee watertorens vlak bij elkaar.
De Watertoren Noord werd in 1977 buiten gebruik gesteld. Op zoek naar een nieuwe bestemming schreef de gemeente in 1990 een prijsvraag uit onder de titel ‘Wie ziet er toekomst in een toren?’. Het duurde tot 2013-’14 voor het winnende ontwerp in enigszins aangepaste vorm werd uitgevoerd en ‘De Bovenkamer van Groningen’ ontstond. Het voormalige waterreservoir bevat nu, in plaats van één miljoen liter water, een lounge, auditorium en expositieruimte met bar.