064 - School Rabenhauptstraat
‘Ten behoeve van het lager onderwijs in de steeds meer bevolkt wordende buurten buiten de Heerepoort’ bouwde de gemeente in 1871 hier een school voor 300 kinderen. Deze gratis ‘school der eerste klasse’ met 12 parallelklassen was in 1928 zodanig versleten dat Siebe Jan Bouma mocht zorgen voor vervanging. De bouwkundig tekenaar van de gemeente moest het wel doen met hetzelfde, beperkte, grondoppervlak.
Het gebouw zou dienen als dependance van de kort tevoren gereedgekomen scholen aan de Parkweg. Terwijl bij dat complex nog de invloed van de Amsterdamse School overheerste, was Bouma inmiddels in de ban geraakt van de kubistisch-expressionistische architectuur van Willem Dudok. Een andere Willem – de Groninger beeldhouwer Valk – had bij Bouma nog niet afgedaan. Net als bij zijn schoolontwerp aan de Jan Hissink Jansenstraat maakte Bouma voor de bekroning van de parabool-vormige toegangspoort gebruik van Valks diensten. De beeldhouwer maakte een sluitsteen in de vorm van een gestileerde pelikaan, die symbool stond voor de zorgzaamheid en aandacht voor het kind.
Door het hele schoolgebouw tegen de belendende bebouwing aan te zetten creëerde Bouma een ruim schoolplein. Een bijkomend voordeel was dat de klaslokalen met hun grote raampartijen op het westen konden worden gericht. Nauwelijks ramen gaf de ontwerper aan de hoekpartij aan de straatkant. Door de wit gesausde bovenbouw en de toren-achtige schoorsteen kreeg dit gedeelte een zeer kubistisch aanzien. In 1929 werd de school in gebruik genomen.
Na enige tijd werd in het gebouw een zelfstandige zes-klassige openbare lagere school gevestigd. Tot 1949 had de school nummer IV, daarna werd het weinig origineel de Rabenhauptschool. De achteruitgang van de buurt en het dalend leerlingenaantal leidden in de jaren zestig het einde in. Ook een naamsverandering – naar Vondelschool – kon sluiting niet verhinderen. Van najaar 1990 tot zomer 2015 was het gebouw het onderkomen van het Grafisch Museum en daarna kreeg het een kantoorbestemming.