052 - De Sleutel
Het biervaatje met sleutel herinnert aan de eeuwenoude bestemming van dit en een aantal andere panden aan de hoge zijde der A. Het voor het brouwen benodigde water werd gehaald uit een metersdiepe put in de kelder. De exacte bouwdatum is niet bekend, maar in een overzicht van de Groninger ‘Borger Vaandelen’ van 1659 werd ‘Albert Egberts brouwer’ opgevoerd.
De brouwerij werd gebouwd aan de buitenzijde van de 13e eeuwse stadsmuur, waarvan een restant nu de scheiding vormt met het aan de Vishoek gelegen deel van het pand. Van oudsher was het hele blok tussen de Noorderhaven en de Vishoek van dezelfde eigenaar.
Tot 1699 bleef de brouwerij, die tenminste vijftien jaar eerder al ‘De Sleutel’ werd genoemd, in handen van het echtpaar Albert Egberts - Maria Pellenrock en hun erfgenamen. Een op het keldergewelf aanwezige Griekse Jezus-aanduiding IHS is vermoedelijk in die tijd aangebracht. Als katholieken waren de eigenaren namelijk gedwongen met hun godsdienst ondergronds te blijven en de kelder van de brouwerij kwam daarbij goed van pas.
In 1744 werden Jan Swartwolt en zijn echtgenote Margareta Nanninga eigenaar van de brouwerij en alles wat daarbij hoorde.
De brouwer, die in zijn vrije uren vaandrig was bij de burgerwacht, splitste het pand twee jaar later. Het zuidelijke deel (nu Hoge der A 37) kreeg een nieuwe voorgevel en werd woonhuis. In de gevel van het noordelijke deel liet Swartwolt ter herinnering aan de verbouwing zijn huismerk aanbrengen: ISW (Ian SwartWolt).
Folkert Lich was in het begin van de 19e eeuw de laatste brouwende gebruiker van het pand. ‘De Groote Sleutel’ aan de Noorderhaven en ‘De Kleine Sleutel’ aan de Vishoek werden koren-pakhuizen, onder meer van de mennisten (doopsgezinden) Buitenwerff en Mesdag.
Met de verkoop door de Groninger Graan- en Goederenhandel Beheer BV veranderden de panden in 1977 opnieuw van bestemming. De nieuwe eigenaar Koos Huizenga toverde ‘De Groote Sleutel’ om tot ‘Sociëteit’ en liet er het bier weer vloeien.