058 - Middengasthuis Kleine Rozenstraat
Nederlands-hervormde diakenen en oud-diakenen van het in 1838 opgerichte Algemeen Diaken Gezelschap wensten zich niet alleen bezig te houden met hun eigen onderlinge ‘vriendschappelijke verkeer’. Zij stelden zich tevens ten doel ‘liefdadige instellingen’ op te richten en in stand te houden ‘tot nut der armen’. Zo werden in 1843 hier in de buurt, aan de toenmalige Violetsteeg, ‘twaalf armen-woningen of kamers’ gebouwd en vier jaar later had het Gezelschap verspreid over de stad al zeven door de diaconie beheerde complexen van ‘kamers’.
In 1867 besloot het Algemeen Diaken Gezelschap een gasthuis te stichten voor ‘fatsoenlijke, oppassende handwerkslieden en dienstboden, te min vermogend om een plaats te bekomen in een gasthuis met een hooge inkoopsom en nog te goed om eene plaats in het diaconie-gasthuis te zoeken’.
Drie jaar later werden aan de Kleine Rozenstraat twee behuizingen en een tuin gekocht en uit het Gezelschap ontsproot de vereniging ‘het Midden-gasthuis’. Nadat zij op 7 november 1872 koninklijk was goedgekeurd en de bebouwing gesloopt, werden er het volgende jaar 21 nieuwe ‘woonkamers’ neergezet.
Hervormden van 55 en ouder konden zich een plaats in het gasthuis kopen. Aan de Kleine Rozenstraat werd het Midden-gasthuis in de loop der jaren door aankopen met zes huisjes uitgebreid (huidige nummers 8 tm 14). En aan de Grote Leliestraat werd in 1895 een tweede Midden-gasthuis gesticht.
Lange tijd voorzagen de gasthuizen in een behoefte, maar na de Tweede Wereldoorlog veranderde dat geleidelijk. Met een aantal anderen vormden de Middengasthuizen in 1968 de Verenigde Groninger Gasthuizen, die enige jaren later in de Oosterparkwijk twee nieuwe huizen neerzetten. Het gasthuis aan de Kleine Rozenstraat werd verkocht aan een bouwbedrijf en toen de gemeente het in 1978 ‘niet renoveerbaar’ noemde, leken zijn dagen geteld.
Woningbouwvereniging Gruno en de veelal jonge bewoners dachten daar echter anders over en in 1981 werden 18 gerenoveerde en deels vergrote woningen opgeleverd. Het gasthuis is tegenwoordig van Nijestee.