094 - Hortus Botanicus

De Groninger Hortus begon in 1626 als de botanische tuin van apotheker Henricus Munting. Door geldnood gedreven, ging hij de tuin in 1642 verzorgen in dienst van de universiteit en zo werd deze de Hortus Botanicus. Het bijgebouwde breedhuis of ‘Hortushuis’ werd enerzijds Muntings woning en anderzijds ingericht voor het botanisch onderwijs.

‘Hortulanus’ Munting werd opgevolgd door zijn zoon en later z’n kleinzoon. De Muntings onderhielden de tuin aanvankelijk uit eigen zak en dat gaf keer op keer financiële problemen. Toen de schulden zo groot waren geworden dat gerechtelijke verkoop van ‘huis en hof in de Roosenstraet’ onvermijdelijk was, werd de Provincie in 1691 voor 3700 gulden de nieuwe eigenaar.

In de loop der tijd werd de Hortus steeds groter. Zo werd het vermoedelijk achttiende-eeuwse eenlaagse pand ten westen van het Hortushuis aangekocht en in 1814 ingericht tot Chemisch Laboratorium (nummer 17). Waarschijnlijk werd het toen verhoogd, van een zandstenen gevelsteen voorzien en via een tussenlid verbonden met het Hortushuis. In 1880 werd het rechter deel van dat breedhuis gesloopt met het oog op de bouw van een nieuw Farmaceutisch Laboratorium (nummer 15). Voor de hoogleraar Botanie werd toen aan de Nieuwe Kijk in ’t Jatstraat, in de Hortustuin, een woning gebouwd.

In 1899 werd een nieuw Botanisch Laboratorium gebouwd (nummer 31) op de plaats van een tuinmanswoning en zaadkamer. Na aankoop van een paar huisjes werd het in 1909 in westelijke richting verlengd. Ondanks de aankoop van nog meer huisjes met bijbehorende grond kampte de Hortus uiteindelijk steeds meer met ruimtegebrek. Vanaf 1929 werd daarom een nieuwe botanische tuin bij ‘Huis de Wolf’ in Haren aangelegd.

Hoewel pas in 1966-’67 de planten-collectie naar Haren verhuisde en in 1973 de laboratoriumafdeling vertrok, had de universiteit al vanaf 1961 andere plannen met de ‘Hortusbuurt’. Er was grootschaligesloop en nieuwbouw gepland. Dankzij de komst van een nieuw stadsbestuur kwam het niet verder dan de afbraak van een aantal Hortusgebouwen en de realisatie van het ‘Alfagebouw’ aan de Grote Kruisstraat. Vanaf dat moment mocht de universiteit nog maar beperkt bijbouwen rondom de oude Hortustuin.

094 - Hortus Botanicus

The Groninger Hortus started in 1626 as a botanical garden owned by pharmacist Henricus Munting. Because of a shortage of money, he took care of the garden in 1642 in service of the university and this was the beginning of Hortus Botanicus. The outbuildings wide house or “Hortus House' became  Munting’s home and also the place for botanical education.

"Hortulanus” Munting was succeeded by his son and later his grandson. The Muntings maintained the garden at their own costs/expenses and this led to financial problems over and over again. When the debts had grown so large that judicial sale of the house and yard in the Roosenstraet was inevitable, the province became the new owner in 1691 for 3700 guilder.

In the course of time, the Hortus became bigger and bigger. It is presumed that the eighteenth-century single-layer building west of the Hortus House was purchased and decorated in 1814 to be made into a  Chemical Laboratory. It was probably then heightened, given a sandstone plaque and connected to the Hortus House through a middle section. In 1880, the right part of the broad house was demolished in order to build a new Pharmaceutical Laboratory (number 15). In the Nieuwe Kijk in ‘t Jatstraat, a home was built within the Hortus garden for the professor of botany.

In 1899 a new Botanical Laboratory was built (number 31) at the site of a home gardener and seed chamber. After buying a few houses it was extended westwards in 1909. Despite the purchase of more houses with associated land Hortus ultimately faced an increasing lack of space. Therefore, a new botanical garden at 'House of the Wolf' in Haren was created in 1929.

Although the plant collection only moved to Haren in 1966-'67 and the laboratory department left in 1973, the university had other plans with the Hortus area since 1961. A large-scale demolition and new construction were planned. Thanks to the arrival of a new city council it did not go beyond the demolition of several Hortus buildings and the realization of the Alpha Building at the Grote Kruisstraat. From that moment on the university was limited to build around the old Hortus Garden.

094 - Hortus Botanicus

Der Groninger Hortus hat als botanischer Garten im Jahre 1626 begonnen mit dem Besitztum durch den Apotheker Henricus Munting. Aufgrund einer Geldknappheit kümmerte sich dieser in 1642 im Dienste der Universität um den Garten, was der Beginn des Hortus Botanicus war. Das außen gelegene „Haus Hortus“ wurde Muntings Zuhause und diente auch zu botanischer Bildung.

„Hortunlanus Munting“, wie er genannt wurde, wurde durch seinen Sohn beerbt, und später auch seinen Enkel. Die Muntings kümmerten sich auf eigene Kosten um den Garten, was immer wieder zu finanziellen Problemen führte. Als die Schulden zu sehr gewachsen waren, wurde das Gelände, mitsamt dem Haus, 1691, für 3700 Gulden richterlich an die Provinz überschrieben.

Mit der Zeit wuchs der Hortus. Es wird angenommen, dass das Gebäude im Westen des “Haus Hortus“ im Jahre 1814 gekauft und renoviert wurde und in ein Chemielabor umgebaut werden sollte. Dafür wurde es erhöht, mit einer Sandsteinplakette versehen und mit den „Haus Hortus“ verbunden. 1880 wurde die rechte Seite des Hauses abgerissen, um ein Pharmazielabor zu errichten, welches heutzutage die Hausnummer 15 hat. Im „Nieuwe Kijk“ in der Jatstraat wurde ein Gebäude für den Professor der Botanik gebaut.

1899 wurde, an der Stelle der heutigen Hausnummer 31, ein neues botanische Labor errichtet, direkt neben dem Haus des Gärtners und des Samenlagers. Durch den Kauf weiterer Gebäude wurde das Gelände weiter in den Westen erweitert, im Jahre 1909. Trotz der weiteren Käufe stieß das Gelände schnell an die Grenzen seiner Kapazitäten. Deswegen wurde 1929 ein neuer botanischer Garten bei dem „Haus des Wolfes“ in Haren errichtet.

Obwohl die Pflanzenkollektion erst 1966-1967, und die Laboratorien 1973, umzogen, hatte die Universität andere Pläne für das Hortus Gelände ab 1961. Ein großflächiger Abriss und Neubau waren geplant. Dank der Neuwahl des Stadtrates wurden diese Pläne jedoch, bis auf den Abriss des Hortus Gebäudes und die Errichtung des „Alpha Gebäudes“ in der Grote Kruistraat, nicht vollzogen. Ab dem Moment war die Universität darauf limitiert um den alten Hortus Garten herum zu bauen.